0
0
Read Time:4 Minute, 28 Second
[Ναυμαχία Κορινθίων εναντίον Κερκυραίων – Αθηναίων]
Ἡ μὲν οὖν ναυμαχία τοιαύτη γενομένη ἐτελεύτα ἐς ἡλίου δύσιν, καὶ οἱ Κερκυραῖοι δείσαντες μὴ σφίσιν ἐπιπλεύσαντες ἐπὶ τὴν πόλιν ὡς κρατοῦντες οἱ πολέμιοι ἢ τοὺς ἐκ τῆς νήσου ἀναλάβωσιν ἢ καὶ ἄλλο τι νεωτερίσωσι, τούς τε ἐκ τῆς νήσου πάλιν ἐς τὸ Ἡραῖον διεκόμισαν καὶ τὴν πόλιν ἐφύλασσον. Οἱ δ’ ἐπὶ μὲν τὴν πόλιν οὐκ ἐτόλμησαν πλεῦσαι κρατοῦντες τῇ ναυμαχίᾳ, τρεῖς δὲ καὶ δέκα ναῦς ἔχοντες τῶν Κερκυραίων ἀπέπλευσαν ἐς τὴν ἤπειρον, ὅθενπερ ἀνηγάγοντο.
Λέξεις
τούς ἐκ τῆς νήσου (ενν. κρατούμενους) // νεωτερίζω= αλλάζω το πολιτικό καθεστώς· κάνω κάτι πραξικοπηματικά
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
(Συντομογραφίες: Ρ=ρήμα. Υ=υποκείμενο. Α=αντικείμενο. αΑ=όμεσο αντικείμενο. εΑ=έμμβσο αντικείμενο. σΑ=σύστοιχο αντικείμενο. Κ=κατηγορούμενο. εΚ=επιρρηματικό κατηγορούμενο. (—» …)=ανάλυση μετοχής σε αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση]
1. Ή μεν ούν … δύσιν: Κύρια πρόταση κρίσης, εκφέρεται με οριστική, και δηλώνεται το πραγματικό.
έτελεύτα: Ρ. ή ναυμαχία: Υ του Ρ, ες δύσιν: εμπρόθετος προσδιορισμός χρόνου (χρονικό τέρμα), ηλίου: γεν. υποκειμενική στο δύσιν. γενομένη: χρον. μτχ., συνημμένη στο ναυμαχία (—»έπεί έγένετο· βλ. σημ. 1). τοιαύτη: Κ στο ναυμαχία, από το συνδετ. γενομένη.
2. καί οί Κερκ. δείσαντες τους τε εκ … διεκόμισαν: Κύρια κρίσης-οριστ.-πραγμ.
διεκόμισαν: Ρ. οί Κερκυραΐοι=Υ του Ρ. τους εκ της νήσου: Α του Ρ. εκ της νήσου: εμπρόθ. κίνησης από τόπο (βλ. σημ. 2). ες το Ήραιον: εμπρόθ. κίνησης σε τόπο (κατεύθυνση, τοπικό τέρμα), πάλιν: επιρρ. .προσδ. χρόνου, δείσαντες: αιτιολογ. μτχ., συνημμ. στο Κερκυραίοι (—» επειδή έδεισαν 6λ. σημ. 3), με Α τις δύο ενδοιαστικές προτάσεις που ακολουθούν.
3. μη σφίσιν … επί την πόλιν οί πολέμιοι … άναλάβωσιν: Ενδοιαστική πρότ., Α του δείσαντες· εισάγεται με το μη, γιατί δηλώνεται φόβος μήπως γίνει κάτι το ανεπιθύμητο· εκφέρεται με υποτακτική, αν και εξαρτάται από ιστορ. χρόνο, γιατί δηλώνεται προσδοκώμενος φόβος σαν αντικειμενική γνώμη.
άναλάβωσιν: Ρ. οί πολέμιοι: Υ του Ρ. τους εκ της νήσου: Α του Ρ (βλ. και σημ. 2), έπιπλεύσαντες: χρονικοϋποθετική μτχ., συνημμ. στο πολέμιοι (—» έπειδάν έπιπλεύσωσι, απόδ. άναλάβωσιν=προσδοκώμενο· βλ. σημ. 4). σφίσιν: Α του έπιπλεύσαντες. επί την πόλιν: εμπρόθ. του εναντίον.
4. ή και … νεωτερίσωσι: Ενδοιαστική πρότ. (Η δικαιολόγηση εκφοράς όπως ακριβώς της προηγούμ. πρότ. 3). νεωτερίσωσι: Ρ. (οί πολέμιοι, ενν.): Υ του Ρ. τι: σΑ. άλλο: επιθετ. προσδ.·του τι· (βλ. σημ. 5).
5. ως κρατούντες: Εδώ χρειάζεται προσοχή· δεν πρόκειται για αιτιολογ. μτχ. με το μόριο ως, γιατί τότε θα δηλωνόταν υποκειμενική (=αμφίβολη) αιτιολογία, ενώ οι Κορίνθιοι είναι αναμφισβήτητοι νικητές (βλ. και την αμέσως επόμενη περίοδο, κρατούντες τη ναυμαχία). Πρόκειται λοιπόν για αναφορική (παραβολική του τρόπου) πρόταση, ελλιπή όμως, όπως εξάλλου συμβαίνει συχνότατα με τις προτάσεις αυτές. Η συμπλήρωση γίνεται με βάση την πρόταση εξάρτησης ή με χρήση του εϊμί, και παρουσιάζονται πολλές δυνατότητες διατύπωσης (6λ. σημ. 6). Ας αποδοθεί απλά: ως [ήσαν] κρατοϋντες (=κτγ. μτχ.).
6. και την πόλιν έφύλάσσον: Κύρια κρίσης – οριστ. – πραγμ. έφύ-λασσον: Ρ. (οί Κερκ., ενν.)=Υ του Ρ. την πόλιν: Α του Ρ.
7. οί δ’ επί … τη ναυμαχία: Κύρια κρίσης – οριστ. – πραγμ. ουκ έτόλμησαν: Ρ. οί δε: Υ του Ρ. πλεϋσαι: τελικό απαρέμφ., Α του Ρ, οί δε: Υ του πλεϋσαι (σε ονομαστ. για ταυτοπροσωπία), επί την πόλιν: εμπρόθ. του εναντίον. κρατοΟντες: εναντιωματική μτχ., συνημμ. στο οί δε (—» εί και έκράτουν, απόδ. ουκ έτόλμησαν=πραγματικό με πραγματική εναν-τίωση). τ^ ναυμαχία: δοτ. αναφοράς από το κρατουντες (βλ. σημ. 7).
8. τρεις δε … ήπειρον: Κύρια κρίσης – οριστ. – πραγμ. απέπλευσαν: Ρ. (οί δε, ενν.): Υ του Ρ. έχοντες: τροπική μτχ., συνημμ. στο οί δε. ναΟς: Α του έχοντες, τρεις και δέκα: επιθετ. προσδ. του ναΟς. των Κερκυραίων: γεν. κτητ. του ναϋς. ες την ήπειρον: εμπρόθ. κίνησης σε τόπο (τοπ. τέρμα).
9. ὅθενπερ άνηγάγοντο: Αναφορική τοπική, προσδιοριστική, κρίσης-οριστ.-πραγμ.
άνηγάγοντο: Ρ. (οί δε, ενν.): Υ του Ρ. ὅθενπερ: επιρρ. κίνησης από τόπο (τοπ. αφετηρία).
Μετάφραση:
Η ναυμαχία λοιπόν, αφού έγινε με τέτοιον τρόπο, τελείωσε κατά τη δύση του ήλιου· οί Κερκυραίοι τότε, επειδή φοβήθηκαν μήπως οι αντίπαλοι, σαν νικητές, επιτεθούν στην πόλη και τους πάρουν τους κρατούμενους από το νησί, ή μήπως κάνουν κάποιαν άλλη πραξικοπηματική ενέργεια, μετέφεραν ξανά τους κρατούμενους από το νησί στο Ηραίο και άρχισαν να φυλάνε την πόλη. Όμως οι αντίπαλοι τους, αν και νίκησαν στη ναυμαχία, δεν τόλμησαν να πλεύσουν κατά της πόλης, αλλά με τα δεκατρία Κερκυραϊκά πλοία που είχαν κυριέψει, γύρισαν στη στεριά, στο ίδιο σημείο απ’ όπου είχαν ξεκινήσει.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. γενομένη —> επί έγένετο: (α) επιλέχτηκε ο σύνδ. έπεί, γιατί η μτχ. είναι προτερόχρονη· (β) οι καθαρά χρονικές προτάσεις έχουν πάντα οριστική ιστορικού χρόνου.
2. Αν υπήρχε στην πρότ. το όνομα του άρθρου «τους», ο εμπρόθ. θα είχε επιπλέον και θέση επιθετικού προσδ.· τώρα που εκείνο παραλείπεται αναπληρώνεται από το έναρθρο «τους εκ τΐ|ς νήσου».
3. Η απλή (χωρίς μόρια) αιτιολογ. μτχ. θεωρείται πάντα αντικειμενικής αιτιολογίας· γι’ αυτό στην ανάλυση της χρησιμοποιείται ανάλογος σύνδεσμος (έπεί, επειδή, διότι) —και πάντα, βέβαια, με οριστική.
4. Ο χρονικοϋποθ. λ. είναι σε πλάγιο λόγο· η απόδοση «μη άναλάβω-σιν» ισοδυναμεί με κύρια πρότ. επιθυμίας.
5. τι=ουσιαστική αντων., άλλο=επιθετ. αντων.
6. Ενδεικτικά ας παρατεθεί μια φράση: (οδτοι οί νεκροί το6 πολέμου) ύμνοΰνται ως αθάνατοι, Λυσ. Επτφ. 80· η αναφορ. πρότ. μπορεί να διατυπωθεί (α) ως υμνούνται άθ., (β) ως δν ήσαν άθ., (γ) ως ύμνοϋντο αν άθ., (δ) ως ύμνοΐντο αν άθ. …
7. Τα ρήμ. που δηλώνουν νίκη, ήττα, υπεροχή, μειονεξία, διαφορά, σύγκριση … συντάσσονται συχνότατα με προσδιορισμό αναφοράς.
[Από το βιβλίο του Ε.Α.Μεσδανίτη ,”Αρχαία Ελληνικά Κείμενα”, Εκδ. “Θεωρητικό”]
Happy
0 %
Sad
0 %
Excited
0 %
Sleepy
0 %
Angry
0 %
Surprise
0 %