[λεξιλόγιο]
προσπίπτω= τυχαίνω, προσπέφτω (τά προσπίπτοντα πράγματα= τα ζητήματα, οι καταστάσεις που εμφανίζονται/ παρουσιάζονται) // ἔχω τήν δόξαν ἐπιτυχῆ τῶν καιρῶν= έχω τη νοημοσύνη να επωφελούμαι τις περιστάσεις (ευκαιρίες) // τέλεος ἀνήρ =τέλειος άνδρας
[συντακτικά]
ἐπειδὴ τὰς τέχνας …ἀποδοκιμάζω= αιτιολογική πρόταση //τῶν καιρῶν= γενική αντικειμενική // ὡς δυνατὸν (ἐστί) =αναφορική παραβολική του τρόπου //ἧς μετέχοντες τυγχάνομεν= δευτ. αναφορική-αιτιολογική πρόταση // τῆς φύσεως =γενική της αξίας (σχεδόν πάντα-όπως και η γενική της αιτίας-και γενική αντικειμενική) //ὅπερ (ἐστί) μέγιστον= αναφορική προσδιοριστική πρόταση σε θέση προεξαγγελτικής παράθεσης // προς ἕν /προς ἅπαντα= εμπρόθετοι της αναφοράς
Μτφρ. Ε. Πανέτσος. 1959. Ισοκράτης. Λόγοι. IV, Αρχίδαμος, Παναθηναϊκός, Τραπεζικός. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια. Αθήνα: Ζαχαρόπουλος.
[30] Ποιους λοιπόν ονομάζω μορφωμένους, αφού δεν επιδοκιμάζω τις τέχνες και τις επιστήμες και τις φυσικές ικανότητες; Πρώτα-πρώτα αυτούς που χειρίζονται καλά τα ζητήματα που τους παρουσιάζονται κάθε μέρα και έχουν τη νοημοσύνη να επωφελούνται των περιστάσεων και να είναι ικανοί να πετυχαίνουν τις περισσότερες φορές εκείνο που συμφέρει• [31] έπειτα εκείνους που είναι αξιοπρεπείς και δίκαιοι προς αυτούς που τους συναναστρέφονται συχνά και που ανέχονται ήρεμοι τους δυσάρεστους και οχληρούς τύπους, ενώ οι ίδιοι φέρονται προς τους φίλους των με τη μεγαλύτερη καλοσύνη και ηπιότητα. Επί πλέον εκείνους που είναι πάντοτε εγκρατείς εις τας ηδονάς, και δεν τους κατασυντρίβουν οι συμφορές, παρά τηρούν ανδρική στάση και αντάξια της φύσεως της ανθρωπίνης• [32] τέταρτον, το και σπουδαιότερο, αυτούς που δεν τους διαφθείρει της τύχης η εύνοια, που μήτε γίνονται άλλοι άνθρωποι μήτε γίνονται υπερήφανοι, αλλά παραμένουν άνθρωποι λογικοί και που δεν χαίρουν για τα αγαθά που τους έδωσε η τύχη περισσότερο παρά για τα αγαθά που απέκτησαν εξ αρχής με το φυσικό τους χαρακτήρα και την ορθοφροσύνη τους. Εκείνοι όμως που εύκολα προσαρμόζουν τον εσωτερικό τους άνθρωπο προς όλα αυτά γενικώς, αυτοί επιμένω, ότι είναι και συνετοί και τέλειοι άνδρες και ότι κατέχουν όλες τις αρετές.