Τί μας διδάσκει η στωική φιλοσοφία ; Υπάρχουν εκείνα τα πράγματα που είναι στο χέρι μας να ελέγξουμε και εκείνα που δεν είναι (αδιάφορα). Τα πράγματα που μπορούμε να ελέγξουμε είναι οι κρίσεις μας, οι παρορμήσεις και οι επιθυμίες μας. Ο Επίκτητος (50-138 μ.Χ.) επισημαίνει : “Πρέπει να σκεφτόμαστε τη ζωή μας, σαν να είμαστε ηθοποιοί σε μία παράσταση. Δεν έχουμε διαλέξει το ρόλο μας, δεν αποφασίζουμε τι θα συμβεί και δεν είναι στο χέρι μας η διάρκεια της. Αντί να παλεύουμε εναντίον όλων αυτών των πραγμάτων που δεν βρίσκονται υπό τον έλεγχο μας, η αποστολή μας είναι να παίξουμε το ρόλο μας όσο καλύτερα μπορούμε”.Κανείς με την ίδια λογική δεν επέλεξε την εθνικότητα, το φύλο, την ηλικία, το χρώμα του δέρματος ή τη σεξουαλική του προτίμηση. Κι όμως όλα αυτά έχουν σημαντική επιρροή στη ζωή μας. Παρότι έχουμε τον έλεγχο των πράξεών μας, δεν έχουμε τον έλεγχο της έκβασής τους. Μπορούμε να λειτουργούμε όσο καλύτερα γίνεται, αλλά ποτέ δεν μπορούμε να ελέγξουμε απόλυτα την έκβαση. Αν συνδέσουμε την ευτυχία μας με το αποτέλεσμα, κινδυνεύουμε να απογοητευόμαστε συχνά, αλλά αν θέσουμε ως στόχο μας απλώς να κάνουμε το καλύτερο, τότε τίποτα δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στο δρόμο μας. Για να υψωθούμε στην αυθεντική ύπαρξη, πρέπει να κατανοήσουμε ποιοι είμαστε στην πραγματικότητα και να αποφασίσουμε να γίνουμε αυτό που “είμαστε”, να δράσουμε σύμφωνα με την φύση μας.
Πίνακας : Νίκος Χατζηκυριάκος – Γκίκας, “Βραδινές αναπολήσεις”, 1959