Η αμφισβήτηση της θεϊκής παντοδυναμίας

Bystratilio

Αυγ 28, 2024

Read Time:1 Minute, 17 Second

Μετά τη ναζιστική θηριωδία στα Στρατόπεδα Εξόντωσης πολλοί Εβραίοι έχασαν την πίστη τους, θεωρώντας ότι ο Θεός τους, που είχε παρέμβει κατά το παρελθόν για να τους σώσει, τους είχε πια εγκαταλείψει.

Ο Αμερικανοεβραίος φιλόσοφος Χανς Γιόνας (1903-1993) διατύπωσε τότε μια προκλητική θεωρία, αμφισβητώντας την παντοδυναμία του Θεού. Είπε λοιπόν ότι ναι μεν ο Θεός είναι παντογνώστης και πανάγαθος, αλλά δεν είναι παντοδύναμος. Έχει παραχωρήσει, υποστήριξε, ένα μέρος της δύναμης του στον άνθρωπο, ώστε εκείνος να τον βοηθήσει στην ολοκλήρωση της δημιουργίας του. Αυτό το έκανε γιατί ο θεός θέλει τον άνθρωπο συμμέτοχο στη δημιουργία του, ώστε αυτή να έχει νόημα και αξία.

Έχοντας λοιπον ο άνθρωπος τη δύναμη να επιλέξει, και το καλό, και το κακό, επιλέγει κάποιες φορές το κακό. Αν όμως, με τη δύναμη που του παραχώρησε ο θεός και την ελευθερία της βούλησής του φτάσει στο σημείο να επιλέγει πάντα το καλό, η θεϊκή δημιουργία θα φτάσει στην ολοκλήρωσή της.

Ενδιαφέρουσα άποψη, αν μη τι άλλο. Το πρόβλημα βέβαια, είναι ότι η θεοδικία του Γιόνας δεν απαντά στο ερώτημα : και πως μπορεί ένα αδύναμο πλάσμα, όπως ο άνθρωπος, να έχει τόση δύναμη, ώστε να υπερβεί το κακό και να επιλέγει πάντα το καλό, για να γίνει άξιος συμπαραστάτης του δημιουργού του στην ολοκλήρωση του σχεδίου του ;

Ουδέποτε θα το μάθουμε. Όπως ουδέποτε θα πάψει ο άνθρωπος να πιστεύει ότι ως μικρός θεός ο ίδιος, μπορεί να ερμηνεύει…τας γραφάς κατά το δοκούν και κατά το συμφέρον του, συνήθως μάλιστα πράττοντας το κακό με μιαν απίστευτη ικανότητα να επινοεί νέες μεθόδους…