Λατινικά Γ’ Λυκείου : Οι Προσδιορισμοί του Τόπου και του Χρόνου

1. Στάση σε τόπο
Η στάση σε τόπο δηλώνεται:

• με τοπικά επιρρήματα (ibi, hic, illic)
• με την πρόθεση in + αφαιρετική (in Italiā)
• με απλή γενική ή αφαιρετική

Απλή γενική , όταν έχουμε ονόματα πόλεων (ή μικρών νησιών) α΄και β΄ κλίσης ενικού αριθμού.

Απλή αφαιρετική , όταν έχουμε όνοματα πόλεων (ή μικρών νησιών) α΄και β΄ κλίσης πληθυντικού αριθμού ή γ΄κλίσης οποιουδήποτε αριθμού.

π.χ. sum Romae, sum Ephesi, sum Athenis, sum Carthagine

2. Κίνηση προς τόπο
Η κίνηση προς τόπο δηλώνεται:

• με τις προθέσεις in, ad + αιτιατική
• με απλή αιτιατική, όταν έχουμε όνοματα πόλεων (ή μικρών νησιών).

π.χ. eo in Asiam, eo in Italiam, eo Romam, eo Carthaginem

3. Κίνηση από τόπο
Η κίνηση από τόπο δηλώνεται:

• με τοπικά επιρρήματα (inde, illuc, quo)
• με τις προθέσεις ab, ex, de + αφαιρετική
• με απλή αφαιρετική, όταν έχουμε όνοματα πόλεων (ή μικρών νησιών).

π.χ. venio ex Asiā, venio ab Italiā, venio Romā, venio Carthagine

Ο χρόνος δηλώνεται με τους εξής τρόπους:

1. με επιρρήματα (postea, iam, tum, nunc, deinceps, mox, diu, semper).
   Τα επιρρήματα post και ante συνοδευόμενα από αφαιρετική του μέτρου ή της διαφοράς δηλώνουν το πόσο μετά ή πόσο πριν συνέβη κάτι.
   π.χ. paulo post = λίγο αργότερα [23], paucis ante diebus = πριν από λίγες μέρες

2. με εμπρόθετους προσδιορισμούς
   π.χ. post victoriam = μετά τη νίκη [29], ante tertium diem = πριν από 3 ημέρες [25]

3. με χρονικές προτάσεις

4. με χρονικές μετοχές

5. με πλάγιες πτώσεις.

Πιο συγκεκριμένα:

• με απλή αφαιρετική για να δηλωθεί το πότε έγινε κάτι. π.χ. quodam die = κάποια μέρα [25]
• με απλή αιτιατική για να δηλωθεί το πόση διάρκεια είχε. π.χ. paucos menses = για λίγους μήνες [28]
• με απλή αφαιρετική για να δηλωθεί το μέσα σε πόσο χρόνο ή ύστερα από πόσο χρόνο έγινε κάτι.
  π.χ. quo Carthago deleta est = κατά τη διάρκεια του οποίου η Καρχηδόνα καταστράφηκε [25]