0
0
Read Time:8 Minute, 4 Second
Επιτακτική σήμερα προβάλλει η ανάγκη για κατάκτηση και διατήρηση μιας υψηλής ποιότητας ζωής. Επειδή μπήκαμε αργά στον κόσμο της τεχνικής κι αποκτήσαμε καθυστερημένα ό,τι αγαθά αυτός εξασφαλίζει, είναι δικαιολογημένο να πέφτουμε σε μια σειρά από συγχύσεις. Η βασικότερη σύγχυση είναι ότι πιστεύουμε ότι το αυτοκίνητο, η τηλεόραση, οι χίλιες δυο ηλεκτρικές συσκευές μας εξασφαλίζουν ποιότητα ζωής. Τώρα που η δίψα γι’ αυτά τα πράγματα έχει σε μεγάλο βαθμό ικανοποιηθεί κι άρχισαν να εμφανίζονται σημάδια κορεσμού, είμαστε υποχρεωμένοι ν’ αναθεωρήσουμε τις αντιλήψεις μας αυτές. Τα αντικείμενα, οι επιτεύξεις της τεχνολογίας αποτελούν προϋποθέσεις για μια ανώτερη ποιότητα ζωής όταν και εφ’ όσον χρησιμοποιούνται ορθολογικά και προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των όρων ζωής ώστε να μένει στον άνθρωπο και περισσότερος χρόνος και καλύτερη διάθεση για ν’ ασχοληθεί με κάτι ουσιαστικότερο. Από τη στιγμή όμως, που χωρίς να το καταλαβαίνουμε υποδουλωνόμαστε στ’ αντικείμενα κι υπάρχουμε γι’ αυτά, η ζωή μας φτωχαίνει, δεν πλουτίζει. Καταντάμε να ζούμε με το άγχος της απόκτησης πραγμάτων και φυραίνουν οι ανθρώπινες σχέσεις μας, εξαφανίζονται σιγά-σιγά πολύτιμες ανθρώπινες αξίες, εκφράσεις και εκδηλώσεις, που αυτές και μόνο αυτές, δίνουν τη βάση και το θεμέλιο για την ανάπτυξη μιας ανώτερης ποιότητας ζωής. Ακριβώς γι’ αυτό συμβαίνει σήμερα, που έχουμε τόσα και τόσα πράγματα που μας έλειπαν στο παρελθόν, να πλήττουμε όσο ποτέ, να είμαστε τόσο αδιάφοροι, τόσο αλλοτριωμένοι, τόσο αποξενωμένοι ο ένας από τον άλλο. Ακριβώς γι’ αυτό συμβαίνει η ευημερία μας να μην συνοδεύεται με αντίστοιχη πνευματική ανάπτυξη και ψυχική ολοκλήρωση. Ακριβώς γι’ αυτό συμβαίνει να αποδυναμώνεται και φθείρεται ό,τι δεν είναι στενά ατομικό και κάθε μορφή γνήσιας και αυθόρμητης συλλογικότητας έχει σχεδόν εξαφανιστεί. Μας δίνει αλήθεια ο κόσμος αυτός των πάμπολλων αντικειμένων, που αγοράζουμε για μας ή χαρίζουμε στους άλλους ή χαρίζουν εκείνοι σε μας μια πλουσιότερη αίσθηση ζωής: Γίνεται η ζωή μας ανθρωπινότερη και ουσιαστικότερη;
Μέσα σε μια φρενίτιδα “νεωτερισμού” ξεχάσαμε την αξία της ανθρώπινης χειρονομίας κι επικοινωνούμε με δώρα, “αποδεικτικά” των καλών μας αισθημάτων και προθέσεων εκεί, που μια γνήσια επαφή έχει πια εκλείψει. Εκείνο, που τελικά αποδεικνύουμε είναι βέβαια ότι είμαστε άνθρωποι “φτιαγμένοι” κι “επιτυχημένοι”, επομένως σε θέση να κάνουμε δώρα ανάλογα με τη θέση μας. Άλλο αν γ’ αυτή την “επιτυχία” δεν μας μένει χρόνος να διαβάσουμε ένα βιβλίο, να χαρούμε ένα λουλούδι, να καλλιεργήσουμε μια γλάστρα. Η σιωπή, η έλλειψη επικοινωνίας απλώνεται ανάμεσά μας όλο και περισσότερο και το κενό που δημιουργείται προσπαθούμε να το καλύψουμε μ’ έναν ανταγωνισμό καταναλωτικής επίδειξης κι απλοχεριάς εκεί όπου πραγματική αρχοντιά και ουσιαστικός σεβασμός του άλλου έχουν πια χαθεί. Στεκόμαστε βουβοί και παθητικοί μπροστά στην τηλεόραση και δεχόμαστε κάθε ανόητη φαντασμαγορία, κάθε ηλίθιο φιλμ και κάθε ασυνάρτητο “σόου” σαν ευχαρίστηση. Οι έμποροι του ελεύθερου χρόνου σερβίρουν αποβλακωτικά “υπερθεάματα”, που μας φαίνονται διασκεδαστικά, επειδή ξεμάθαμε να επικοινωνούμε φυσιολογικά και νιώθουμε την απειλή της πλήξης και της μοναξιάς να μας κυκλώνει από παντού. Σημεία των καιρών, ενδεικτικά μιας γιγάντιας πολιτιστικής κρίσης κι ενός γενικευμένου κλίματος παρακμής. Αναμφισβήτητα, και το τίμημα, που πληρώνει ο καθένας μας ατομικά και η κοινωνία στο σύνολό της είναι πολύ μεγάλο για να μπορέσει ν’ αγνοηθεί. Από κάπου πρέπει ν’ αρχίσει η αντίδραση προς αυτή την καθολική πορεία εκχυδαϊσμού και αλλοτρίωσης, που χαρακτηρίζει την εποχή μας.
Οι νέοι και οι σκεπτόμενοι άνθρωποι είναι η ελπίδα. Οι νέοι, γιατί διατηρούν μέσα τους ζωντανό το όνειρο και τη μεγάλη προσδοκία και δεν έχουν ακόμα παραιτηθεί ούτε συμβιβαστεί και οι σκεπτόμενοι γιατί αρνούνται τη θυσία των γνήσιων ανθρώπινων αξιών στο Μολώχ της καταναλωτικής “ευδαιμονίας”.
Διασκευή κειμένου από το βιβλίο του Βασίλη Φίλια:”Κοινωνιολογικές Προσεγγίσεις”
Όλοι γνωρίζουμε πως η διαφήμιση έχει καταλάβει αδιαμφισβήτητα ύψιστη σημασία στο σύγχρονο μεταβιομηχανικό κόσμο και στην εποχή της διεθνοποίησης της αγοράς και του παγκόσμιου ανταγωνισμού. Αυτή από τη μια πλευρά αποτελεί συνδετικό κρίκο μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης και συντελεί στην οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο. Από την άλλη όμως προβάλλει πρότυπα κατανάλωσης και ζωής τα οποία αλλοτριώνουν τον άνθρωπο. Το σίγουρο πάντως είναι ότι η διαφήμιση ασκεί καταναλωτική επίδραση στη ζωή του ανθρώπου.
Λόγοι εξάπλωσης της διαφήμισης
Ø Η διαφήμιση σήμερα γνωρίζει μεγάλη εξάπλωση. Η προβολή πλεονεκτημάτων, προσώπων, αγαθών, ιδεών είναι απαραίτητη. Προσφέρει σημαντικά στο σύγχρονο άνθρωπο.
Ø Η διαφήμιση συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγής με αποτέλεσμα να κινείται το χρήμα, να αναπτύσσεται το εμπόριο και να προοδεύει η οικονομία. Έτσι διεθνοποιείται σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο η διακίνηση των προϊόντων.
Ø Στο χώρο της διαφήμισης εργάζονται πάρα πολλοί επιστήμονες, πράγμα που συντελεί στη μείωση της ανεργίας. Καλλιεργεί τον ανταγωνισμό και δημιουργεί προϋποθέσεις για τη βελτίωση της ποιότητας των διαφημιζόμενων προϊόντων.
Ø Πέρα από την οικονομική της σημασία, η διαφήμιση αποτελεί σήμερα μια τεράστια δύναμη πληροφόρησης στις σύνθετες και πολύπλοκες κοινωνίες μας. Μας ενημερώνει για ποικίλες ιδέες, για πρόσωπα, για προϊόντα και προσφέρει τη δυνατότητα επιλογής.
Ø Πολλές διαφημίσεις συντελούν ακόμα και στην ενίσχυση της αισθητικής μας γιατί πράγματι υπηρετούν το ωραίο ενώ κάποιες άλλες επιτελούν πολύτιμο κοινωνικό έργο γιατί ενημερώνουν, ευαισθητοποιούν τους πολίτες για ζωτικά θέματα όπως το AIDS, το οικολογικό πρόβλήμα, τα ναρκωτικά, την απεργία.Ø Η αξία της διαφήμισης είναι τεράστια, όμως μπορεί να βελτιωθεί αν εκλείψει κατά κάποιο τρόπο ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων που επιβάλλει τη διαφήμιση.
Ø Η μεγάλη ανάπτυξη της τεχνολογίας και η σπουδαία εξέλιξη των μέσων μαζικής ενημέρωσης δίνουν στη διαφήμιση τη δυνατότητα να ωραιοποιείται και να γίνεται πιο εντυπωσιακή. Η διαφήμιση έχει μεγάλη επίδραση στην επιστήμη.
Ø Η διαφήμιση σήμερα γνωρίζει μεγάλη εξάπλωση. Η προβολή πλεονεκτημάτων, προσώπων, αγαθών, ιδεών είναι απαραίτητη. Προσφέρει σημαντικά στο σύγχρονο άνθρωπο.
Ø Η διαφήμιση συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγής με αποτέλεσμα να κινείται το χρήμα, να αναπτύσσεται το εμπόριο και να προοδεύει η οικονομία. Έτσι διεθνοποιείται σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο η διακίνηση των προϊόντων.
Ø Στο χώρο της διαφήμισης εργάζονται πάρα πολλοί επιστήμονες, πράγμα που συντελεί στη μείωση της ανεργίας. Καλλιεργεί τον ανταγωνισμό και δημιουργεί προϋποθέσεις για τη βελτίωση της ποιότητας των διαφημιζόμενων προϊόντων.
Ø Πέρα από την οικονομική της σημασία, η διαφήμιση αποτελεί σήμερα μια τεράστια δύναμη πληροφόρησης στις σύνθετες και πολύπλοκες κοινωνίες μας. Μας ενημερώνει για ποικίλες ιδέες, για πρόσωπα, για προϊόντα και προσφέρει τη δυνατότητα επιλογής.
Ø Πολλές διαφημίσεις συντελούν ακόμα και στην ενίσχυση της αισθητικής μας γιατί πράγματι υπηρετούν το ωραίο ενώ κάποιες άλλες επιτελούν πολύτιμο κοινωνικό έργο γιατί ενημερώνουν, ευαισθητοποιούν τους πολίτες για ζωτικά θέματα όπως το AIDS, το οικολογικό πρόβλήμα, τα ναρκωτικά, την απεργία.Ø Η αξία της διαφήμισης είναι τεράστια, όμως μπορεί να βελτιωθεί αν εκλείψει κατά κάποιο τρόπο ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων που επιβάλλει τη διαφήμιση.
Ø Η μεγάλη ανάπτυξη της τεχνολογίας και η σπουδαία εξέλιξη των μέσων μαζικής ενημέρωσης δίνουν στη διαφήμιση τη δυνατότητα να ωραιοποιείται και να γίνεται πιο εντυπωσιακή. Η διαφήμιση έχει μεγάλη επίδραση στην επιστήμη.
Η διαφήμιση στερεί την ελευθερία του ανθρώπου
Ø Ο άνθρωπος υποδουλώνεται και χάνει τη ψυχική του ελευθερία. Γκρεμίζει το ψυχικό του κόσμο και τελικά προδίδει τη ψυχή του στα υλικά αγαθά.
Ø Ο σύγχρονος άνθρωπος επηρεάζεται και από το υλιστικό, καταναλωτικό πρότυπο της εποχής μας και γίνεται θύμα της διαφήμισης και των έντεχνων μηχανισμών της. Η διαφήμιση αποξενώνει τον άνθρωπο.
Ø Ο σύγχρονος άνθρωπος μετατρέπεται σ’ ένα γρανάζι της μηχανής, γίνεται δούλος των επιτευγμάτων και δε βρίσκει την εσωτερική του πληρότητα στην επαφή με το συνάνθρωπο του. Αντίθετα αισθάνεται μοναξιά και παρασύρεται από τα ψεύτικα πρότυπα.
Ø Ο μαζοποιημένος υπερκαταναλωτής δεν μπορεί να είναι ελεύθερος γιατί καθημερινά υφίσταται στην οικονομική αφαίμαξη κοπιάζοντας ασταμάτητα, πνευματικά και σωματικά.
Ø Η διαφήμιση ενισχύει το άγχος του σημερινού ανθρώπου με αποτέλεσμα να χάνει τη ψυχική του ηρεμία και ελευθερία και να υποδουλώνεται συνεχώς σε μεγαλύτερες και περιττές ανάγκες.
Ø Η διαφήμιση κάνει και πλύση εγκεφάλου. Αδρανοποιεί τη σκέψη του δέκτη, τον καθιστά υποχείριο της και τελικά τον παθητικοποιεί αφαιρώντας του την κριτική ικανότητα. Έτσι αποπροσανατολίζεται και τελικά απομακρύνεται από τα κοινά. Άρα μ’ αυτό τον τρόπο βλάπτει και τη δημοκρατία.
Ø Τέλος μέσω της διαφήμισης αλλοιώνεται και ηθικά ο άνθρωπος γιατί γίνεται άπληστος και πλεονέκτης με αποτέλεσμα να χάνει κάθε αίσθημα ευθύνης και συνείδησης. Περιορίζεται και προβάλλεται το πρότυπο του «έχειν» και όχι του «είναι».
Ø Ο άνθρωπος υποδουλώνεται και χάνει τη ψυχική του ελευθερία. Γκρεμίζει το ψυχικό του κόσμο και τελικά προδίδει τη ψυχή του στα υλικά αγαθά.
Ø Ο σύγχρονος άνθρωπος επηρεάζεται και από το υλιστικό, καταναλωτικό πρότυπο της εποχής μας και γίνεται θύμα της διαφήμισης και των έντεχνων μηχανισμών της. Η διαφήμιση αποξενώνει τον άνθρωπο.
Ø Ο σύγχρονος άνθρωπος μετατρέπεται σ’ ένα γρανάζι της μηχανής, γίνεται δούλος των επιτευγμάτων και δε βρίσκει την εσωτερική του πληρότητα στην επαφή με το συνάνθρωπο του. Αντίθετα αισθάνεται μοναξιά και παρασύρεται από τα ψεύτικα πρότυπα.
Ø Ο μαζοποιημένος υπερκαταναλωτής δεν μπορεί να είναι ελεύθερος γιατί καθημερινά υφίσταται στην οικονομική αφαίμαξη κοπιάζοντας ασταμάτητα, πνευματικά και σωματικά.
Ø Η διαφήμιση ενισχύει το άγχος του σημερινού ανθρώπου με αποτέλεσμα να χάνει τη ψυχική του ηρεμία και ελευθερία και να υποδουλώνεται συνεχώς σε μεγαλύτερες και περιττές ανάγκες.
Ø Η διαφήμιση κάνει και πλύση εγκεφάλου. Αδρανοποιεί τη σκέψη του δέκτη, τον καθιστά υποχείριο της και τελικά τον παθητικοποιεί αφαιρώντας του την κριτική ικανότητα. Έτσι αποπροσανατολίζεται και τελικά απομακρύνεται από τα κοινά. Άρα μ’ αυτό τον τρόπο βλάπτει και τη δημοκρατία.
Ø Τέλος μέσω της διαφήμισης αλλοιώνεται και ηθικά ο άνθρωπος γιατί γίνεται άπληστος και πλεονέκτης με αποτέλεσμα να χάνει κάθε αίσθημα ευθύνης και συνείδησης. Περιορίζεται και προβάλλεται το πρότυπο του «έχειν» και όχι του «είναι».
Θετικά και Αρνητικά της Διαφήμισης
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Διαφήμιση είναι η τεχνική προβολής στο κοινό με κάθε τρόπο μηνύματος που αφορά πρόσωπα, προϊόντα ή ιδέες με σκοπό τη γνωστοποίηση των αρετών, των πλεονεκτημάτων ή του περιεχομένου τους.
ΘΕΤΙΚΑ:
Διαφήμιση είναι η τεχνική προβολής στο κοινό με κάθε τρόπο μηνύματος που αφορά πρόσωπα, προϊόντα ή ιδέες με σκοπό τη γνωστοποίηση των αρετών, των πλεονεκτημάτων ή του περιεχομένου τους.
ΘΕΤΙΚΑ:
- Ενημερώνει τους καταναλωτές: για τα προϊόντα (τιμή, χρησιμότητα).
- Παρέχει, έτσι, τη δυνατότητα σύγκρισης και επιλογής μεταξύ ομοειδών προϊόντων, με αποτέλεσμα να κερδίζουν χρόνο και χρήμα για κοινωνικά θέματα και προτείνει μέτρα πρόληψης (κάπνισμα, AIDS).
- Προσπορίζει οικονομικά κέρδη στα ΜΜΕ, ώστε να είναι αδέσμευτα από τα πολιτικά κόμματα και να επιτελούν καλύτερα τον έλεγχο στην εξουσία.
- Ο ανταγωνισμός οδηγεί τις βιομηχανίες στη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων και των τιμών. Έτσι βελτιώνεται το επίπεδο ζωής του ανθρώπου.
- Συμβάλλει στην οικονομική πρόοδο μιας χώρας με: την αύξηση παραγωγής και κατανάλωσης προϊόντων και την ανάπτυξη του εμπορίου
- Συμβάλλει στην περιστολή της ανεργίας: δημιουργούνται νέα επαγγέλματα (διαφημιστές, μακετίστες, γραφίστες)και απασχολούνται περισσότεροι άνθρωποι για την αύξηση της παραγωγής.
ΑΡΝΗΤΙΚΑ:
- Προβάλλει πρότυπα κατανάλωσης και τελικά πρότυπα ζωής και αξιών τέτοιων που μεταβάλλουν τον πολίτη σε εύκολο θύμα της απληστίας του κεφαλαίου.
- Η διαφήμιση επιβάλλεται με το να πλήττει καταλυτικά την ελευθερία της βούλησης.
- αλλοτριώνει ψυχολογικά τον άνθρωπο. Χάνοντας τη δύναμή του για πρωτοβουλία, ο άνθρωπος δεν είναι πια ο εαυτός του, είναι ήδη ένας άλλος του οποίου η προσωπικότητα τον αντικατέστησε.
- πετυχαίνει τον εθισμό των μαζών, εκτός από την αποδοχή και υπακοή σε διαφημιστικά μηνύματα, στην αποδοχή μηνυμάτων πολιτικού και ιδεολογικού περιεχομένου. Έτσι, οι μάζες απογυμνώνονται έντεχνα από το αναφαίρετο δικαίωμα και καθήκον τους να αποφασίζουν για την τύχη τους.
- Δημιουργεί πλασματικές ανάγκες και αυξάνει το άγχος για την απόκτηση των διαφημιζόμενων προϊόντων.
- Η συνεχής διαφήμιση παραπληροφορεί και αποπροσανατολίζει τον καταναλωτή για την ποιότητα του διαφημιζόμενου προϊόντος.
- Προκαλεί φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας, βία και εγκληματικότητα, ιδίως στους νέους, προκειμένου να εξασφαλίσουν τα καταναλωτικά αγαθά.
- Επιδρά αρνητικά στον ιδεολογικό κόσμο του ανθρώπου: το καταναλωτικό πνεύμα αμβλύνει το ενδιαφέρον του για τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα και ο άνθρωπος γίνεται υλιστής, ενώ απομακρύνεται από κάθε είδους ανώτερα ιδανικά και αξίες,
- Ευτελίζει την προσωπικότητα του ατόμου με:
-την κακή αλλά και προσβλητική χρησιμοποίηση των ατόμων και κυρίως του γυναικείου φύλου,
-τη γελοιοποίηση των ανθρώπινων σχέσεων και συναισθημάτων.
- Προκαλεί αρνητικές συνέπειες στο περιβάλλον:
– οι αφίσες ρυπαίνουν, καταστρέφουν και αλλοιώνουν την αισθητική του του φυσικoύ τοπίου.
– με τη μεγιστοποίηση της παραγωγής εξαντλούνται οι φυσικοί πόροι.
- Η διαφήμιση ωραιοποιεί τη ζωή, καλύπτει τις άσχημες πλευρές της, διαστρεβλώνει την αλήθεια και παρουσιάζει στον άνθρωπο έναν εξωπραγματικό, πλαστό κόσμο.
- Κακοποιεί τη γλώσσα, με τη συνθηματική χρήση της και την πληθώρα ξενικών στοιχείων.
Τρόποι Αντιμετώπισης
- Το κράτος, ως έκφραση του οργανωμένου κοινωνικού συνόλου, μπορεί να παρέμβει και να καθιερώσει όρια και υποχρεώσεις, από την πλευρά των διαφημιστών, για σεβασμό της αλήθειας, προς χάρη του καταναλωτή.
- Η διαφήμιση να στηρίζεται στην αρχή: της αλήθειας, της αντικειμενικότητας, του θεμιτού ανταγωνισμού, του σεβασμού κοινωνικών – πολιτισμικών αξιών.
- Ο πολίτης οφείλει να: προκρίνει, κι αυτό είναι αποτέλεσμα παιδείας, εκείνα τα προϊόντα που πραγματικά του χρειάζονται., να συνειδητοποιήσει ότι η ευτυχία δε βρίσκεται στην κατανάλωση, να συμμετέχει σε ενώσεις καταναλωτών που μεριμνούν για την προστασία του κοινού από την παραπλάνηση και την κερδοσκοπία.
Happy
0 %
Sad
0 %
Excited
0 %
Sleepy
0 %
Angry
0 %
Surprise
0 %