Οι παραγωγοί του Game of Thrones είχαν δίκιο, όταν σε πρόσφατη συνέντευξή τους υποστήριξαν ότι το τέλος της σειράς θα ήταν γλυκόπικρο. Οι φανατικοί θεατές του Game of Thrones, το οποίο μάγεψε εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο ανεξαρτήτως ηλικίας και μορφωτικού επιπέδου, έμειναν στο τέλος διχασμένοι και γεμάτοι απορίες, όπως ήταν αναμενόμενο από μια σειρά που μας είχε συνηθίσει σε σοκαριστικές ανατροπές, όπως ήταν για παράδειγμα οι θάνατοι αγαπημένων ηρώων.
Κάποιοι μίλησαν για βιαστικό τέλος σε μια σειρά που συνήθιζε να διαγάφει τους χαρακτήρες των ηρώων αργά και μεθοδικά. Κάποιοι άλλοι υποστήριξαν ότι τα όσα συνέβησαν στον τελευταίο πολυσυζητημένο κύκλο δεν είχαν λογική συνέπεια με όσα είχαν προηγηθεί και στέκονται κυρίως στη «μετάλλαξη» της Νταινέρυς σε mad queen. Κάποιοι πάλι, δεν έμειναν ευχαριστημένοι από την τελική λύση που δόθηκε, πράγμα αναμενόμενο επίσης, αφού, όπως συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, ο καθένας διαμορφώνει μέσα του –πολλές φορές ασυναίσθητα- υψηλές προσδοκίες και καθαρά προσωπικές εκτιμήσεις. Υπάρχουν τέλος κι εκείνοι, που βρίσκουν διαφορές ανάμεσα στην τηλεοπτική παραγωγή και τη σειρά των βιβλίων του George R.R. Martin, “Το τραγούδι της Φωτιάς και του Πάγου”, πάνω στην οποία βασίστηκε το σενάριο του Game of Thrones. Ωστόσο, η σύγκριση αυτή είναι μεν γοητευτική και ενδιαφέρουσα, αλλά λειτουργεί αποπροσανατολιστικά και αδικεί τόσο το βιβλίο, όσο και την τηλεοπτική σειρά. Πρόκειται δηλαδή, για δύο διαφορετικά καλλιτεχνικά δημιουργήματα, και παρόλο το διάλογο που αναπτύσσουν μεταξύ τους (όπως για παράδειγμα κάνει η τραγωδία «Ελένη» του Ευριπίδη με την «Ιλιάδα» του Ομήρου), θα πρέπει να εξετάζονται και να αναλύονται χωριστά.
Προσωπικά έμεινα απολύτως ικανοποιημένος από το φινάλε της σειράς για τρεις κυρίως λόγους, οι οποίοι δεν έχουν να κάνουν μόνο με τα εκπληκτικά κινηματογραφικά πλάνα, τα σκηνικά , τα κοστούμια, τις αξέχαστες ατάκες, τη διαγραφή και ολοκλήρωση των χαρακτήρων και πολλά ακόμη που συνέθεσαν από το πρώτο κιόλας επεισόδιο το «μύθο» του Game of Thrones. Οι λόγοι είναι κυρίως ιδεολογικοί και υπερβαίνουν την κριτική των πολλών επιμέρους λαθών και παραλείψεων, που ήταν φυσιολογικό να υπάρχουν σε ένα τόσο μεγάλο καλλιτεχνικό επίτευγμα.
1.Παραφράζοντας το γνωμικό ενός από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας, του Βίαντα από την Πριήνη της Ιωνίας, «άρχή ἄνδρα δείκνυσι» (η άσκηση της εξουσίας φανερώνει τον χαρακτήρα του ανθρώπου), θα μπορούσαμε να πούμε ότι στην περίπτωση του Game of Thrones «ἀρχή γυναῖκα δείκνυσι». Με άλλα λόγια η τρέλα της εξουσίας δε κάνει φυλετικές διακρίσεις. Η Νταινέρυς είναι ένα τραγικό πρόσωπο, γιατί, καταστρέφοντας το Κινγκς Λάντινγκ και αφανίζοντας χιλιάδες αθώους ανθρώπους, υπερβαίνει τα όρια και φτάνει στην ύβρη, δηλαδή ξεπερνά τα ανθρώπινα μέτρα.
Το μήνυμα είναι σαφές : όταν η απόλυτη εξουσία ασκείται από ένα μόνον άτομο και συνδυάζεται με την εκδίκηση και το μίσος, είναι επικίνδυνη, τόσο για εκείνον που την ασκεί, όσο κυρίως για εκείνους που αναγκάζονται να την υπομένουν. Η Νταινέρυς από ελευθερώτρια των σκλάβων μετατρέπεται σιγά-σιγά σε έναν βάναυσο τύραννο. Διακηρύττει ότι θέλει να σπάσει τον τροχό της σκλαβιάς, αλλά με τις πράξεις της σφυρηλατεί έναν καινούριο.
Και παρόλο που η πρόταση του Σαμ για μια δημοκρατική διακυβέρνηση των 7 βασιλείων με εκλογή του Βασιλιά αποδεικνύει την ανωριμότητα της πρώιμης μεσαιωνικής κοινωνίας και αντιμετωπίζεται από τους περισσότερους άρχοντες με θυμηδία, τελικά προκρίνεται η λύση της αριστοκρατικής επιλογής του νέου βασιλιά, αφού επιλέγεται ο άριστος Μπραν, ο πιο φιλειρηνικός και συνετός όλων.
2.Ο δράκος Ντρόγκον συμβολίζει στο Game of Thrones, το υπερφυσικό στοιχείο, την παράλογη δύναμη της φύσης, το ακατανόητο. Είναι το πρωτόγονο τέρας (η αρχαία ελληνική σημασία της λέξης τέρας είναι θαύμα, δηλαδή ό,τι προκαλεί απορία και είναι ανεξήγητο). Είναι όμως κι εκείνος, που ενδυόμενος ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά συναισθάνεται περισσότερο από τον καθένα ότι το κυνήγι και το πάθος για την εξουσία είναι τα στοιχεία της ανθρώπινης φύσης που την οδηγούν στην καταστροφή. Το λιώσιμο του θρόνου με τη φλόγα που εκπνέει δεν είναι μια απλή συμβολική κίνηση, είναι και ένας σαφής υπαινιγμός ότι τελικά η ανθρώπινη λογική δεν είναι αρκετή, για να απαλλάξει τον άνθρωπο από την καταστροφική μανία της εξουσίας. (Ο Ντρόγκον φανερώνει έναν υψηλό δείκτη νοημοσύνης, καθώς αναγνωρίζει ότι το πάθος και η τρέλα της εξουσίας σκότωσαν τη μητέρα του Νταινέρυς και όχι το ξίφος του Τζον Σνόου). Απαιτείται η επέμβαση του υπερφυσικού, μιας δύναμης που υπερβαίνει την ανθρώπινη λογική και την ανθρώπινη φύση, για να επιβάλει την κοσμική τάξη με βίαιο, αλλά λυτρωτικό για την ανθρωπότητα τρόπο. Στα σημερινά δεδομένα, ο Ντρόγκον συμβολίζει τα ακραία φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής, που μας προειδοποιούν για τα καταστροφικά αποτελέσματα της παράλογης εμμονής μας για το κέρδος, τη δύναμη και την εξουσία.
3. Όλοι οι εναπομείναντες «θετικοί» βασικοί ήρωες, στο τέλος ακολουθούν τη μοίρα τους, δηλαδή την ηθική τους πορεία. Μένουν πιστοί στις πεποιθήσεις τους ή επαναπροσδιορίζουν τις βασικές ηθικές αρχές τους και διεκδικούν την ηθική δικαίωση.
Ο Τύριον είναι η φωνή της λογικής και της ορθολογικής σκέψης, ο απόλυτος σύμβουλος του νέου βασιλιά.
Ο Σαμ είναι η προσωποποίηση της σύνεσης και της καλοσύνης, ο αδελφός που θα ήθελαν όλοι να είχαν.
Ο Ντάβος θυμίζει το σοφό Νέστορα της Ιλιάδας – η πείρα και η γνώση σε ένα κοκτέιλ ήρεμης δύναμης.
Η Σάνσα με τη στάση της γίνεται η υποσχόμενη και ελπιδοφόρα βασίλισσα του Βορρά, που θα κυβερνήσει με δικαιοσύνη.
Η Άρυα φεύγει μακριά από έναν κόσμο βίαιο και άγριο, που έτσι και αλλιώς δεν της άρεσε ποτέ, για να ανακαλύψει νέους τόπους σαν τους παλιούς εξερευνητές. Είναι το ανήσυχο αναγεννησιακό πνεύμα που δε συμβιβάζεται με μια πεζή ζωή, χωρίς αρχές και κανόνες και αναζητά την περιπέτεια.
Και τέλος, ο Τζον Σνόου ακολουθεί κι αυτός τη μοίρα του. Είναι ο ηγέτης που ξέρει καλύτερα από τον καθένα να ενώνει και όχι να χωρίζει. Γνωρίζει πώς να συμφιλιώνει και να «κτίζει». Είναι το καταλληλότερο πρόσωπο να ηγηθεί των Αγρίων, για να επανιδρύσουν το «βασίλειό» τους, με ειρηνικό και δίκαιο τρόπο. Το ήθος του το εγγυάται. Η τελευταία σκηνή μάλιστα, με τους Άγριους και τον Τζον Σνόου να επιστρέφουν στη χώρα τους μέσα από το δάσος που απλώνεται πέρα από το Τείχος είναι ένα δυνατό οικολογικό μήνυμα : ο άνθρωπος πρέπει να ξαναβρεί τις ρίζες του επιστρέφοντας στη φύση από όπου πηγάζει πρωτίστως το απαράβατο φυσικό δίκαιο.
Κλείνω με δύο από τις κλασικές πλέον ατάκες του Game of Thrones στο τελευταίο επεισόδιο, που θα μας λείψουν :
Τζον Σνόου : «Ο έρωτας είναι ο θάνατος του καθήκοντος».
Τύριον Λάννιστερ : «Καμιά φορά όμως, το καθήκον είναι ο θάνατος του έρωτα…»